Verlies

Die leegte in haar ogen, ik zag het al zo vaak. Net als de verdwaasde blik, en het constante zoeken. En steeds opnieuw raakt het me, en voel ik haar verlies. Ik zie haar dwalen over de gang, toegevend aan die onrust in haar binnenste, op zoek naar wat zich verbergt in de mist in haar hoofd. Ik weet dat ze zich er niet van bewust is, dat er zoveel gaten zijn gegumd in haar geheugen. Dat ze niet weet dat ze haar kinderen niet meer herkend, niet meer weet hoe dat ook alweer werkt met jezelf verzorgen. Dat ze niet meer weet, hoe vol en rijk haar leven is geweest.

Heel soms, als ik begin over dat naai atelier van haar ouders in Amsterdam, waar ze als jong meisje al werkte, zie ik weleens een glimp. Heel even lijkt er weer leven te zijn in haar ogen, en zie ik een sprankel van een mooie herinnering in de diepte van haar gedachten. Dan lachen we naar elkaar, en is ze weer heel even zichzelf. Die prachtige slimme vrouw die lak had aan conventies, en die haar hele geweldige leven volledig haar eigen weg volgde.

Ik ken haar verhaal van horen zeggen, want zelf is ze het vergeten. Hoe graag had ik naar haar levensverhaal geluisterd, had ik gefascineerd aan haar lippen willen hangen, onderwijl elk detail absorberend uit een tijd die nu allang in de vergetelheid is geraakt. Al die verhalen, van al die prachtige mensen, opgelost in de tijd.

Leegte

Ogen zijn de spiegels van de ziel want in die ogen zie je wie je voor je hebt. In iemands ogen valt zo waanzinnig veel te lezen.

Zachtmoedigheid, verdriet, boosheid of angst, die ogen kunnen boekdelen spreken. Een diepe poel aan emotie in een paar prachtige kijkers, er is maar weinig mooier. Wellicht overbodig om te melden, maar iemands ogen zijn altijd het eerste waar ik naar kijk, die intrigeren me.

In mijn werk is dat heel handig, iemands stemming staat soms al levensgroot in die ogen geschreven. Als een soort uithangbord om meteen rekening mee te houden. Waar ik nooit aan kon wennen was de leegte, die enorme leegte die je ziet bij iemand die heel diep in zijn of haar dementie zit. Of het overduidelijke verdriet in die ogen, als daar weer even het weten is. Het weten dat die dementie zijn verwoestende werking onverbiddelijk voortzet, het is steeds opnieuw hartverscheurend.

Woorden van troost zijn op zo’n moment vaak nutteloos. Dus houd ik een hand vast, start een ouderwets liedje in, open dat prachtige foto album of nodig uit om samen te dansen. Gekkigheid, malle gesprekken en samen lachen doen wonderen. Als daar dan ineens die glimp van een mooie herinnering is in iemands ogen, is dat oprecht wonderschoon.