Ik was pas achttien jaar en nog leerling. Voor de allereerste keer ging ik die dag zelf iemand opnemen. Het is de dag na kerst, en die gezelligheid is nog ruimschoots aanwezig. Overal vrolijken gezellige lichtjes de doorgaans kille gangen op, en de kerstbomen staan nog in volle glorie te stralen.
Samen komen ze berustend de afdeling op, hij in een rolstoel en zij duwt hem voort. Ik wijs ze naar zijn nieuwe kamer, een kaal en armzalig hokje. In die tijd waren er ook nog meerpersoons kamers in het verpleeghuis, en ik zie zijn vrouw angstvallig de ongezellige ruimte in zich opnemen. ‘Het ging echt niet meer thuis’ zegt ze schuldig. Want dat mantelzorgen, viel haar dag na dag moeilijker. Vol liefde heeft ze al die jaren voor hem gezorgd, maar nu ze zelf ook ouder wordt, gaat het niet meer.
De kerstdagen wilde ze nog graag dat hij thuis bleef, hun laatste samen in hun fijne huis. Alle kinderen en kleinkinderen waren langsgekomen, en ze hadden met elkaar muziek gemaakt. Gezongen, gelachen en gegeten. Er waren volop herinneringen gemaakt, tijdens die laatste kerst samen thuis.
Na een poosje is het opname gesprek afgerond. Hij wil graag even rusten, en zijn vrouw gaat op en neer naar huis, om nog wat spullen te halen. Tijdens die hartverscheurende emotie van het weggaan, heeft ze die thuis laten staan. Bij beide rollen stille tranen over hun wangen om dit noodgedwongen afscheid, deze weerzinwekkende scheiding van elkaar na al die jaren samen.
Afscheid
Ik loop met mevrouw mee naar de deur, en we praten nog wat. Ze beloofd snel terug te komen. En nadat ik alle papieren van zijn opname heb verwerkt, ga ik nog even bij hem kijken. Of hij slaapt of wellicht nog iets nodig heeft.
De kamer is stil en schemerig en op mijn tenen loop ik naar zijn bed. Direct weet ik dat zich hier een drama heeft voltrokken, want het is overduidelijk dat hij is overleden. Stil in zijn eentje, op die nieuwe plek waar hij niet wilde zijn, heeft hij zich overgegeven aan de dood. Als ik zijn vrouw bel komt ze net hun huis binnenlopen. Ik vraag of ze direct weer terug kan komen, omdat hij ineens erg achteruit gaat. Een leugentje om bestwil, want deze boodschap kan ik haar niet over de telefoon meegeven. En ook de schouwarts is nog niet geweest, dus officieel is zijn overlijden nog niet vastgesteld.
Ik vang haar op bij terugkomst, en haar verdriet is allesomvattend groot. Schuldgevoel, spijt en rouw vechten om voorrang, en even is daar complete chaos. Nadat alle stof is neergedaald, spreken we elkaar nog even. Wat overblijft is dankbaarheid zegt ze. Dankbaarheid voor die laatste mooie kerst samen, met iedereen die ze zo lief hebben.
Ze maakten een onuitwisbare indruk op mij, dit echtpaar, en hun bijzondere verhaal. Die allereerste keer afscheid nemen zal ik nooit vergeten. Ik bundelde al die bijzondere verhalen en goot ze in een bundel. https://www.uitjeervaring.nl/zorgliefde.html